Báo cáo tài chính nghe cái tên thôi là thấy đau đầu, nó sặc mùi văn phòng, tưởng chừng chỉ dân kế toán mới đọc nổi.
Nhưng thực ra, nó chẳng khác nào cuốn sổ nợ của quán trà đá đầu ngõ: hôm nay bán được mấy cốc, còn ai ghi nợ, lãi được bao nhiêu và trong túi còn lại mấy đồng.
Với doanh nghiệp cũng thế, báo cáo tài chính ghi rõ công ty khỏe hay yếu, có đáng để bỏ tiền đầu tư hay không.
Báo cáo tài chính là gì? Giải thích dễ hiểu cho F0
 |
| Với F0, báo cáo tài chính chính là cây đèn pin soi đường trong khu rừng chứng khoán |
Trong thế giới đầu tư, Báo cáo tài chính (BCTC) là “hồ sơ sức khỏe” của doanh nghiệp.
- Trong đó ghi rõ công ty đang có bao nhiêu tài sản?
- nợ bao nhiêu?
- lãi lỗ thế nào?
- và tiền có thật sự chảy về túi hay chỉ nằm trên giấy?
- Doanh nghiệp làm BCTC để báo cáo tình hình làm ăn cho cổ đông, nhà đầu tư, ngân hàng và cơ quan thuế.
- BCTC chính là chiếc đèn pin soi đường trong rừng chứng khoán, giúp ta biết công ty có minh bạch, khỏe mạnh hay đang thoi thóp và đáng để rót vốn hay không.
- Không đọc mà lao vào mua cổ phiếu thì khác gì đi chợ cá nhắm mắt chọn đại cá ươn
- không đọc và hiểu BCTC mà mua thì khác nào hôn nhân nhắm mắt đưa chân.
- không đọc BCTC mà mua cổ phiếu thì khác nào đưa tiền cho người lạ
👉 Nói ngắn gọn: BCTC sinh ra để trả lời một câu hỏi duy nhất – “Có nên bỏ tiền vào công ty này hay không?”
ví dụ báo cáo tài chính phiên bản trà đá😅
Nghe thì khô khan vậy thôi, nhưng để dễ hình dung, thử tưởng tượng báo cáo tài chính giống như cuốn sổ ghi chép kẹp dưới gầm bàn quán trà đá “Blog Chém Gió” của tôi đây nè:
Tôi có một cái quán nước nho nhỏ bán trà đá vỉa hè, anh em đến đây ngồi chém gió hóng chuyện tài chính chứng khoán cổ phiếu, tôi cũng hóng theo và viết nên blog chém gió này
- Ngày khai trương: Tôi mua 5 bộ bàn ghế nhựa (tài sản).
- Vay ông anh đằng vợ 2 triệu để mua thùng trà đá và cái loa bluetooth (nợ phải trả).
- Sau một tháng, khách tới chém gió đều đều, doanh thu 6 triệu, trừ chi phí 3 triệu, tôi lời 3 triệu (lợi nhuận). ngon😅
- doanh thu - chi phí = lợi nhuận
Đó, quán trà đá của tôi cũng cần một “báo cáo tài chính mini”: hàng ngày tôi ghi chép vào đó kiểu thế này
- Hôm nay còn bao nhiêu tiền lẻ trong hộp: 10k, 20k hay 50k?
- Đang nợ bà bán đá đầu ngõ bao nhiêu?
- Tháng này bán trà lãi mấy triệu?
- thằng A...nợ 3 gói hướng dương vs 1 túi kẹo lac
- nó toàn ghi sổ “mai trả”
hóa ra bất kỳ ai kinh doanh, bán hàng từ quán phở đầu ngõ cho tới em yến bán quần áo livestrim trên toptop cũng có cuốn sổ ghi chép này
cá nhân tôi cũng có BCTC sổ ghi chép riêng: mỗi tối về là phải “báo cáo cho vợ” chuyện tiền nong – nào là tiền học của con, tiền sữa, tiền bỉm, tiền điện, nước, gạo, mắm muối… Báo cáo thiếu một khoản là tối đó auto “kiểm điểm... nhịn”.😅
BCTC sổ ghi chép của tôi chính là công cụ để trả lời thẳng thắn: “Quán trà đá này làm ăn thật, lỗ lãi hay chỉ chém gió?”
hôm trước tôi rủ thằng bạn thời cấp ba góp vốn mở thêm chi nhánh, ê mày: “Tin tao đi, quán đông lắm”. Nó gườm một phát rồi nói
- “Thế quán còn nợ bao nhiêu?”
- “Lãi thật hay chỉ trên giấy?”
- hãy đưa tao xem cuốn sổ thu chi. hoặc kết quả kinh doanh trong ngày hôm nay coi?
- doanh thu? chi phí? lợi nhuận? lãi ròng thế nào?...
- thằng bạn học của tôi đấy, vào sinh ra tử sống chết có nhau ấy vậy mà động đến đồng tiền là ối dồi ôi. ok được thôi tao sẽ cho mày xe sổ ghi chép (BCTC) của tao đây nè
tóm lại: phải rạch ròi, Không có sổ sách thì chẳng ai dám góp vốn. Doanh nghiệp cũng vậy – phải có BCTC minh bạch mới kêu gọi được nhà đầu tư.
Ví dụ chuyện quê: Xem mắt – lấy vợ cũng cần báo cáo tài chính:
BCTC tồn tại ở khắp mọi nơi nhưng nó ẩn dưới hình thức khác, ví dụ Ở quê, khi đôi trai gái tìm hiểu và dắt nhau về ra mắt gia đình thì trước khi hai đứa thành vợ chồng của nhau, bố mẹ của chúng ta hay “tìm hiểu sơ yếu lý lịch thông gia”. những câu hỏi xã giao kiểu
- Nhà cháu có bao nhiêu sào ruộng? bố mẹ cháu khỏe không? bố mẹ cháu làm gì? công nhân hay công chức..
- nhà cháu có mấy anh chị em?... các anh chị đang học hay đã đi làm rồi?...
- nếu đi học thì có được nhà nước hỗ trợ tiền học phí hay không?
- vân vân nhiều lắm..
Đó chính là báo cáo tài chính phiên bản làng quê.
vẻ về ngoài không nói lên được điều gì cả, xinh trai, ga lăng, có tài nhưng mà tài xỉu
Bạn đâu có dám cưới một người mà chẳng biết “trong túi có bao nhiêu tiền, nợ bao nhiêu tiền trong ngân hàng” đúng không?
dù yêu đến mấy cũng nên biết hoàn cảnh gia đình đối phương là đương nhiên
Đầu tư chứng khoán cũng vậy. Mua cổ phiếu mà không xem BCTC thì chẳng khác nào “đầu tư nhầm”, để rồi sau này ôm nợ thay cho doanh nghiệp.
Vậy là bạn đã hiểu sơ sơ: Báo cáo tài chính giống như hồ sơ sức khỏe của doanh nghiệp
Vậy trong đó rốt cuộc có những gì?
Bây Giờ cùng blog chém gió xem báo cáo tài chính gồm có những mục chính nào nhé
Cấu Trúc Của Báo Cáo Tài Chính – Từ Quán Trà Đá Đến Chuyện Lấy Vợ
Báo cáo tài chính không chỉ là một tờ giấy ghi “hôm nay lãi hay lỗ”. Nó là cả một bộ combo 4 món đặc sản mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải dọn ra cho bạn xem trước khi móc ví bỏ tiền đầu tư
- Bảng cân đối kế toán – Doanh nghiệp có gì và nợ gì.
- Báo cáo kết quả kinh doanh – Làm ăn lãi hay lỗ.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ – Tiền có thật sự chảy về túi hay không.
- Thuyết minh báo cáo tài chính – Giải thích hậu trường của các con số.
Nghe thì học thuật, nhưng thật ra dễ hiểu như… tính tiền trà đá hoặc xem lý lịch nhà trai – nhà gái trước khi cưới thôi anh em ạ, đừng sợ, cứ đọc tiếp, để tôi giải thích như thế này
Bảng cân đối kế toán – Doanh nghiệp có bao nhiêu và nợ những gì?
Bảng cân đối kế toán cho biết tại một thời điểm:
- Tài sản: Doanh nghiệp có gì (tiền mặt, máy móc, hàng tồn kho, đất đai…).
- Nợ phải trả: Đang nợ ai (ngân hàng, nhà cung cấp…).
- Vốn chủ sở hữu: Phần thực sự là của cổ đông.
 |
| Bảng cân đối kế toán giúp biết doanh nghiệp có bao nhiêu tài sản, nợ bao nhiêu và vốn thật sự còn lại. |
👉 Công thức: Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu
ví dụ quán trà đá của tôi: thời điểm hiện tại có 5 bộ bàn ghế nhựa (2 triệu), vay ông anh họ 1 triệu mua thùng đá → vốn thật chỉ còn 1 triệu.😅
có lần tôi tự hỏi: ủa tại sao tôi lại phải công khai những cái này cho thiên hạ biết. tôi mở quán nước, lời ăn lỗ chịu.
nhưng tôi đã nhầm: nếu tôi muốn quán trà đá lên sàn chứng khoán thì phải công khai minh bạch bảng cân đối kế toán. thì người ta mới đầu tư mua cổ phiếu của tôi
Ví dụ đời thường: Đám cưới ở quê
Trước khi cưới, bố mẹ nhà trai sẽ “khoe”:
- Có 2 sào ruộng (tài sản).
- Nhưng đang nợ ông hàng xóm 5 con bò (nợ phải trả).
- Phần còn lại, nếu trừ hết nợ, thì mới thật sự là của cải gia đình (vốn chủ).
- nhà gái nghe thông gia có 2 sào ruộng với nhà cửa khang trang tưởng ngon, nhưng quên mất chưa trừ đi 5 con bò
Doanh nghiệp cũng vậy. Đừng chỉ nhìn “tài sản to” mà mừng, vì có thể phần lớn tài sản đó là… đi vay.
Ví dụ thực tế: tập đoàn bất động sản X
- Quý II/20xx: Tổng tài sản ~601.000 tỷ.
- Nợ phải trả ~395.000 tỷ (chiếm 65%).
- Vốn chủ sở hữu ~206.000 tỷ.
- 👉 căn cứ Bảng cân đối kế toán cho thấy: tập đoàn x cực to, nhưng nợ cũng “cao như núi”.
Báo cáo kết quả kinh doanh – Một tháng doanh nghiệp lãi bao nhiêu?
Báo cáo KQKD cho biết:
- Doanh thu: Bán hàng được bao nhiêu.
- Chi phí: Tiêu tốn bao nhiêu để bán được hàng.
- Lợi nhuận: Phần còn lại sau khi trừ chi phí.
- lấy doanh thu- trừ đi chi phí = kết quả lợi nhuận
Ví dụ quán trà đá của tôi: Một tháng doanh thu 6 triệu, chi phí 3 triệu → lãi ròng 3 triệu. 😅ngon
Ví dụ thực tế: Vina Sữa
- Quý II/2023:
- Doanh thu thuần ~16.000 tỷ.
- Lợi nhuận sau thuế ~2.200 tỷ.
- 👉 Tỷ suất lợi nhuận ròng ~13% – đều đặn, khỏe mạnh, chuẩn vắt sữa ra tiền
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ – Tiền có về túi thật hay khách toàn ghi sổ?😅
Đây là phần quan trọng khi xem báo cáo tài chính. Có nhiều công ty báo lãi “khủng” trên giấy, nhưng toàn nổ thôi tiền mặt thì chẳng thấy đâu.
Báo cáo dòng tiền cho biết:
- Tiền từ kinh doanh: Bán hàng, khách trả tiền mặt.
- Tiền từ đầu tư: Mua/bán tài sản, mở rộng sản xuất.
- Tiền từ tài chính: Vay nợ, phát hành cổ phiếu, trả cổ tức.
Ví dụ thực tế: Tập Đoàn Hòa Vốn
Năm 2022: báo lãi giảm mạnh, dòng tiền kinh doanh âm do tồn kho thép chất đống. Ai đọc BCTC sẽ thấy công ty “ngộp thở” từ trước khi thị trường thép lao dốc.
 |
| Báo cáo tài chính cũng giống như sổ ghi chép của quán trà đá – ghi rõ thu, chi, nợ và lãi |
về nộp đủ cho vợ 3 triệu, nó vừa đếm tiền vừa càu nhàu, bảo doanh thu 6 triệu/tháng, giờ sao nộp 3 triệu là sao? tiền đâu đưa đây?...
Đoạn này tôi phải nói gãy lưỡi thì vợ tôi mới tin: chúng nó uống nước xong bảo chạy ra đằng này tí quay lại. chứ nó có bùng của mình đâu mà sợ. toàn chỗ anh em bạn bè....
nói thật tôi phải viết lên đây, anh em nào đọc được dòng này thì nhớ trả tiền trà đá cho tôi nhé, tôi cũng khổ lắm có sung sướng gì đâu.
số tài khoản và mã QR code ở cuối trang blog này ý. kéo xuống là thấy ngay
Thuyết minh báo cáo tài chính – Chuyện hậu trường
trong báo cáo tài chính thì Đây là phần giải thích chi tiết con số:
- Nợ vay từ ngân hàng nào, lãi suất bao nhiêu.
- Doanh thu từ mảng nào.
- Có thay đổi chính sách kế toán không.
Ví dụ thực tế dễ hình dung: tập đoàn F-Lờ-C
Trong thuyết minh BCTC 2021, có nhiều khoản phải thu “khó nhằn”, tăng bất thường.
Đây chính là tín hiệu cảnh báo: công ty đang “ôm nợ” và rủi ro cao.
chính vì không đọc bctc nên dân ta cứ lao vào ôm cổ phiếu này
Ví dụ sổ ghi chép quán nước của tôi cũng có phần thuyết minh và ghi chú, chữ xấu nhưng vẫn luận được
- Sổ ghi doanh thu 6 triệu. và tôi phải Thuyết minh với vợ cho hợp các con số
- 2 triệu là khách ghi nợ, tiền kẹo lạc hướng dương
- 1 triệu là cho thuê bàn ghế
- Bán trà thật thu về chỉ còn 3 triệu thôi vợ ạ.
Ví dụ chuyện thuyết minh báo cáo tài chính ở quê tôi vẫn thế
Nghe nói nhà gái có nhà 2 tầng. Thuyết minh mới biết: tầng 2 còn xây dở, sổ đỏ đang cắm ngân hàng. Chứng tỏ nhà gái đếch có gì😅
tóm lại: Cấu trúc BCTC dễ hiểu như sổ trà đá
- BCTC nghe thì hàn lâm, nhưng thật ra nó chỉ là sổ thu chi phóng to:
- Bảng cân đối = “Quán có gì, nợ gì”.
- KQKD = “Một tháng lãi bao nhiêu”.
- Dòng tiền = “Có tiền thật về túi không”.
- Thuyết minh = “Hậu trường kể chi tiết”.
👉 Đọc đủ 4 phần, F0 sẽ tránh cảnh góp vốn cho quán “chém gió” mà cuối cùng lại ngồi uống trà đá trừ nợ
Mục Đích Của Báo Cáo Tài Chính – Doanh Nghiệp Lập Để Làm Gì, F0 Đọc Để Làm Chi?
Nhưng có một câu hỏi mà dân F0 hay thắc mắc: “Doanh nghiệp làm báo cáo tài chính để làm gì? Và nhà đầu tư như chúng ta đọc để làm chi?”. Đó chính là nội dung phần này.
Ủa. Doanh nghiệp lập báo cáo tài chính để làm gì nhể?
Nhiều người nghĩ doanh nghiệp lập BCTC chỉ để… “cho vui” hoặc “báo cáo lấy lệ”. Sai hoàn toàn. BCTC có những mục đích sống còn:
- Báo cáo cho cổ đông: Công ty phải cho cổ đông biết tiền của họ đang đi đâu về đâu. ( vì ta bỏ tiền mua cổ phiếu của công ty A thì ta là ông chủ của A. Và ta có quyền hỏi là chúng mày dùng tiền của tao vào việc gì? Kinh doanh gì rồi)
- Làm việc với ngân hàng: Muốn vay vốn, công ty phải chìa BCTC ra, không thì chẳng ngân hàng nào cho vay đâu. Thằng ngân tên hàng: nó nói chuyện rất bố đời. Nó hất cằm lên hỏi. Vay để làm gì? Nhà có tài sản đất cát sổ đỏ gì không?...
- Nộp cho cơ quan thuế: Nhà nước cần biết công ty có nộp thuế đúng hay không.
- Thu hút nhà đầu tư: Muốn phát hành thêm cổ phiếu, trái phiếu? Phải minh bạch số liệu trong BCTC.
- muốn kêu gọi Thằng bạn góp vốn mở rộng thêm mấy bàn nữa thì phải đưa cho nó xem mới xuống tiền
- bà bán nước mía đầu ngõ định cho vay tiền nhưng bà bảo là phải được xem sổ ghi chép thu chi rồi mới ừ
- còn vợ thì hỏi cuối tháng đưa bao nhiêu là nó hỏi còn không? Sao ít thế? → tôi đều phải chìa “báo cáo tài chính” của quán ra. nó mới chịu yên. Nó nghĩ là tôi đưa tiền cho gái chắc
- hóa ra cái sổ ghi chép này quan trọng phết. Không thì ai dám tin?
hóa ra BCTC nó tồn tại ở khắp mọi nơi, chỉ cần để ý là thấy.
Nhà đầu tư đọc báo cáo tài chính để làm chi?
Với F0, đọc BCTC có thể thấy khô khan, toàn số má. Nhưng thực ra:
- Đọc để biết công ty khỏe hay yếu hay đã phá sản rồi: Tài sản to nhưng nợ cao → nguy cơ rủi ro.
- Đọc để biết lãi có thật hay ảo: Lợi nhuận to mà dòng tiền âm → coi chừng “ăn bánh vẽ”.
- Đọc để so sánh doanh nghiệp: Vina Sữa lãi đều, Hòa Phất lên xuống theo giá thép
- Đọc để tránh bẫy: F-lờ-C trước khi sập, BCTC đã đỏ lòm cảnh báo rồi.
Ví dụ thực tế:
- Vina Sữa: BCTC năm nào cũng rõ ràng, lãi ổn định, cổ tức đều. F0 nhìn vào cũng thấy “yên tâm gửi gắm”. uống sữa hàng ngày
- tập đoàn Xgrup: Dù tổng tài sản khủng, nhưng nợ vay cũng khổng lồ. Nhà đầu tư phải cân nhắc khẩu vị rủi ro
- F-lờ-C: Trước khi lao dốc, BCTC đã cảnh báo bằng dòng tiền âm triền miên, nhưng nhiều người không để ý.
Tại sao F0 đặc biệt phải quan tâm?
- Vì F0 dễ bị cuốn theo tin đồn, room chat, sóng ảo. Kiểu " anh em ơi cổ phiếu ngành này ngon lắm, anh em đu theo đi..." cuối cùng toang tất
- BCTC chính là công cụ duy nhất để tách thật – giả.
- Đọc được BCTC, bạn sẽ không còn mù mờ trước những “câu chuyện trên trời” mà doanh nghiệp vẽ ra.
👉 Nói cách khác: Không đọc BCTC thì F0 chẳng khác nào một cô gái cưới CHỒNG mà không thèm hỏi tên tuổi địa chỉ, mặt mũi như thế nào? khỏe hay đang thở ôxi chờ ngày đi,.. không biết nhà trai có đang nợ ngân hàng hay không. Rủi ro cực cao!
báo cáo tài chính Mục đích rõ ràng, lợi ích song hành
- Doanh nghiệp lập BCTC để báo cáo, minh bạch, vay vốn, và tuân thủ pháp luật.
- Nhà đầu tư đọc BCTC để phân tích, chọn lọc, tránh bẫy, và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt.
👉 Một bên cần minh bạch để sống, một bên cần hiểu số liệu để đầu tư kiếm lợi. Gặp nhau ở BCTC – thế là thành “mối nhân duyên” trong làng tài chính.
Ý nghĩa của BCTC với F0
- Giúp phân biệt doanh nghiệp khỏe – yếu.
- Giúp tránh bẫy tin đồn.
- Giúp chọn cổ phiếu dài hạn.
- Giúp F0 trưởng thành, tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình.
👉 Nói cách khác: Báo cáo tài chính chính là khóa học nhập môn miễn phí cho F0, do thị trường dạy – chỉ cần chúng ta chịu mở ra đọc.
Vậy đọc báo cáo tài chính ở đâu? trang nào? link cụ thể?
Muốn đọc báo cáo tài chính (BCTC), bạn có thể vào mấy nguồn chính thống sau, hoàn toàn miễn phí:
- Trang web Sở Giao dịch Chứng khoán (HOSE, HNX, UPCoM): doanh nghiệp niêm yết bắt buộc phải công bố BCTC.👉 Ví dụ: https://www.hsx.vn
- Cổng thông tin công bố của Ủy ban Chứng khoán (SSC): nơi lưu trữ chính thức các báo cá 👉 https://www.ssc.gov.vn
- Website của doanh nghiệp đó nếu được lên sàn thì nó phải có trang web và có phần báo cáo tài chính
- Trang tổng hợp tài chính (trích từ nguồn chính thống, dễ đọc hơn):
- https://cafef.vn
- https://vietstock.vn
- https://fireant.vn
👉 Tóm gọn: BCTC không hề bí mật đâu. Doanh nghiệp niêm yết bắt buộc phải công khai, chỉ cần bạn biết tìm đúng chỗ là có ngay.
nó cũng giống như xem bảng giá ở một quán nước hoặc quán phở. Không quán nào dám giấu: “Trà đá 3k, thuốc lào 2k, kẹo lạc 5k”. phở 35k, 50k là phở tim cật. có giá mới giám mua chứ ăn xong rồi mới gọi tính tiền thì lại bị chặt chém
Chứng khoán cũng thế: đã niêm yết thì phải công khai BCTC, không công khai là… “đóng quán”.
Chỉ cần bạn chịu khó lục ở HOSE, SSC hoặc mấy trang tổng hợp như CafeF, Vietstock thì có ngay.
Sai Lầm Phổ Biến Của F0 Khi Đọc Báo Cáo Tài Chính
có một thằng khách ruột nó chuyên uống trà đá nợ và nó nói cho tôi biết là, nhiều anh em F0 cầm bản BCTC lên lại… đọc như đọc thần chú, chẳng hiểu gì, rồi mắc những lỗi phải trả giá bằng tiền thật.
- Chỉ nhìn lợi nhuận mà quên dòng tiền.
- Nhìn tài sản mà bỏ qua nợ.
- Ham lợi nhuận đột biến, bỏ qua bền vững.
- Lười đọc thuyết minh.
- Không so sánh nhiều kỳ.
Chỉ nhìn vào lợi nhuận, quên mất dòng tiền
Nhiều F0 thấy doanh nghiệp báo lãi “nghìn tỷ” thì sáng mắt lao vào. Nhưng quên mất: lãi chưa chắc đã có tiền thật. Ví dụ thực tế: F-lờ-C
BCTC từng báo lợi nhuận dương, nhưng dòng tiền kinh doanh nhiều quý liền âm. Ai đọc kỹ đã thấy công ty “ngáo” từ trước khi sập.
tôi đưa cho nó xem cuốn sổ và chỉ ra chỗ sai
Sổ ghi “doanh thu 1 triệu”, nhưng thực ra 800k khách còn ghi nợ đây nè. vậy là thực chất trong túi chỉ có 200k.
Nhìn tài sản to, quên mất núi nợ
Nó bảo là F0 hay khoái những công ty “tài sản nghìn tỷ”. Nhưng quên nhìn nợ vay. Tài sản to mà nợ cũng to thì… lời chưa thấy, đã thấy áp lực trả lãi.
Ví dụ như quán trà đá blog chém gió này:
Quán mua 10 bộ bàn ghế mới (tài sản), nếu chỉ nhìn “tài sản khủng” mà quên mất núi nợ thì rất dễ ngộ nhận.nhưng toàn vay nợ bà Tám đầu ngõ. Mỗi tháng chưa kịp thu khách thì đã lo trả lãi.
Tin vào lợi nhuận “đột biến” mà không thắc mắc
Nhiều F0 thấy công ty báo lợi nhuận tăng 200–300% thì tưởng ngon ăn. Nhưng chưa chắc đó là lợi nhuận bền vững: có thể do bán đất, bán tài sản, hạch toán lại.
Ví dụ thực tế: tập đoàn "Hòa cát" Có giai đoạn lãi khủng nhờ giá thép tăng đột biến. Nhưng khi thép hạ, lợi nhuận lại rơi tự do. Ai không hiểu bản chất dễ dính bẫy “lợi nhuận ảo”.
Không đọc thuyết minh, bỏ qua “chữ nhỏ”
Thuyết minh BCTC là nơi công ty “bật mí hậu trường”. Nhiều F0 lười, chỉ đọc báo cáo kết quả kinh doanh, bỏ qua phần này nên không thấy các dấu hiệu cảnh báo.
Ví dụ trà đá của tôi: Sổ ghi doanh thu 5 triệu. Thuyết minh: 3 triệu là nợ khách còn treo. Nếu không đọc, tưởng quán đang lãi to.
Ví dụ thực tế: tập đoàn "Ép cờ lê'
Trong thuyết minh từng xuất hiện khoản “phải thu khó đòi” tăng bất thường. Đó chính là tín hiệu đỏ, nhưng nhiều F0 chẳng buồn để ý.
Tin vào “make-up” báo cáo mà không so sánh nhiều kỳ
 |
| Vina Sữa minh bạch và ổn định, trong khi Ép Cờ Lê từng bị nghi ngờ vì con số “cá ươn” trong báo cáo. |
Doanh nghiệp có thể “làm đẹp” BCTC trong 1 quý, nhưng khó mà che giấu liên tục nhiều năm. F0 thường sai lầm khi chỉ nhìn 1 quý hoặc 1 năm, mà không so sánh dài hạn.
Ví dụ trà đá: Tháng này tôi ghi sổ rất đẹp: doanh thu 3 triệu, chi phí 1 triệu. Nhưng thực ra vì… tháng này khách chưa đòi nợ cũ. Nhìn cả năm mới thấy nhiều tháng trước toàn lỗ.😅
Ví dụ thực tế: Vina Sữa
Nhiều năm liền duy trì lợi nhuận ổn định, cổ tức đều → bền vững thật, không phải “make-up”.
Kết Luận – Báo Cáo Tài Chính Là “Sổ Thu Chi Phóng To”
Sau một vòng “uống trà đá, ăn kẹo lạc, đọc báo cáo”, ta có thể chốt lại mấy ý lớn:
- Báo cáo tài chính là gì?👉 Là hồ sơ sức khỏe của doanh nghiệp. Đọc BCTC cũng giống như soi xem quán trà đá “Blog Chém Gió” cuối tháng còn lãi không, hay toàn khách ghi nợ.
- Cấu trúc của BCTC👉 Gồm 4 phần: Bảng cân đối, Kết quả kinh doanh, Lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh. Nói đơn giản: có gì, nợ gì, lãi bao nhiêu, tiền có về túi thật hay không.
- Mục đích của BCTC👉 Doanh nghiệp lập để báo cáo cho cổ đông, ngân hàng, thuế; nhà đầu tư đọc để soi xem công ty có đáng bỏ tiền không.
- Ý nghĩa với F0👉 BCTC giúp phân biệt công ty khỏe – yếu, tránh bẫy tin đồn, chọn cổ phiếu dài hạn. Nói gọn: nó là “cây đèn pin” của F0 trong rừng chứng khoán.
- Sai lầm phổ biến của F0👉 Chỉ nhìn lợi nhuận, quên dòng tiền; khoái tài sản, bỏ qua nợ; ham lợi nhuận đột biến; lười đọc thuyết minh; không so sánh nhiều kỳ. Những lỗi này y như cưới vợ chỉ nhìn avatar Facebook – dễ vỡ mộng.
Lời kết blog chém gió
👉 Tóm lại, Báo cáo tài chính chẳng phải thứ cao siêu. Nó chỉ là sổ thu chi phóng to – từ quán trà đá đầu ngõ cho đến tập đoàn nghìn tỷ đều phải có.
Với F0 như tôi, học cách đọc BCTC chính là học cách bảo vệ ví tiền của mình. Không đọc thì dễ bị lùa gà, còn đọc được thì dần trở thành nhà đầu tư thật sự, chứ không phải con bạc ngắn hạn.
💡 Và chiêm nghiệm cuối cùng: Đầu tư cũng như cuộc đời – muốn đi xa phải có ánh sáng soi đường, mà ánh sáng ở đây chính là sự hiểu biết.
BCTC không chỉ giúp bạn chọn cổ phiếu đúng, mà còn dạy bạn thói quen nhìn vào sự thật, thay vì tin vào lời hứa hẹn.
