Anh em ạ, có những câu hỏi nghe thì tưởng dễ như “ăn bát phở đầu ngõ”, nhưng khi phải ngồi xuống viết lại thành bài thì mới thấy nó… khoai ra phết .
“khái niệm cơ bản Chứng khoán là gì?” cũng thuộc dạng đó.
Cứ tưởng là Nghe thì đơn giản ai cũng tranh nhau nói kiểu: “Mua bán cổ phiếu, kiếm lời”.
Nhưng để hiểu bản chất thực sự của nó là gì?, phải nói từ từ, thì khoai mới nhừ
để tôi giải thích cho anh em nghe xem có phải không nhé...
có nghĩa là kiểu ngồi dán mắt vào bảng giá, chờ cổ phiếu nhúc nhích. Bảng điện nhảy xanh đỏ liên tục, nhìn vào mà hoảng loạn thì hỏng.
 |
| Thị trường chứng khoán Việt Nam – nơi tiền chảy như nước lũ yagi, nhưng cũng có lúc hạn hán“sập sàn”. |
Chứng khoán là cái quái gì vậy? khái niệm cơ bản và vai trò trên thị trường
Nói ngắn gọn thế này cho anh em dễ hình dung nhé. Nó là như thế này cơ
Định nghĩa cơ bản (mang tính pháp lý) kiểu nhà nước quy định như thế này
Chứng khoán là loại giấy tờ có giá (giờ là dữ liệu điện tử), xác nhận quyền sở hữu hợp pháp của người nắm giữ đối với tài sản hoặc vốn của tổ chức phát hành.
Ví dụ:
- Cổ phiếu → anh em thành cổ đông, tức là đồng sở hữu doanh nghiệp. (là chủ sở hữu một phần công ty). điều đó có nghĩa là trở thành ông chủ chung, nhưng làm “ông chủ lớn” hay “ông chủ ké” thì còn phụ thuộc vào tỷ lệ cổ phần anh em nắm giữ.
- Trái phiếu → cho công ty hoặc nhà nước vay tiền. chúng ta sở hữu quyền đòi nợ và kèm lãi. Họ sẽ cam kết trả lãi định kỳ (giống như tiền lãi gửi ngân hàng, nhưng có thể cao hơn. Đến ngày đáo hạn, anh em nhận lại tiền gốc + lãi, bất kể doanh nghiệp có lãi hay lỗ (trừ khi… họ vỡ nợ ).
- 👉 Nói gọn: cổ phiếu = làm ông chủ chung, còn trái phiếu = làm chủ nợ chính hiệu.
Định nghĩa theo góc nhìn nhà đầu tư
Chứng khoán là công cụ tài chính để đầu tư sinh lời.
Mua chứng khoán → ta bỏ tiền hôm nay, kỳ vọng giá trị tăng hoặc có lợi nhuận trong tương lai.
Nó giống như mua vé vào một “sân chơi kinh tế”: bạn bỏ tiền để cùng chia sẻ lợi ích (và cả rủi ro).
Định nghĩa dễ hiểu kiểu chém gió (cho F0)
tôi là f0 nên tôi gọi Chứng khoán chẳng khác gì “tấm vé tàu”:
- Vé hạng cổ phiếu → bạn ngồi chung toa với doanh nghiệp, lời ăn lỗ chịu.
- Vé hạng trái phiếu → bạn cho lái tàu vay tiền, tới ga trả cả gốc lẫn lãi.
- Vé hạng phái sinh → đặt cược toa tàu tới hay lùi, ăn dày nhưng dễ lật.
Tôi chém gió bóc tách nó ra là như thế. Anh em hiểu không?
vậy vai trò của nó sinh ra để làm cái gì? nó giúp ích gì cho đời? Lợi lộc cho ai? Như thế nào?
Vai trò của chứng khoán trong nền kinh tế và đời sống
chứng khoán là Kênh huy động vốn cho doanh nghiệp và Chính phủ
- Doanh nghiệp phát hành cổ phiếu để gọi vốn mở rộng sản xuất, mua máy móc, mở chi nhánh.
- Chính phủ phát hành trái phiếu để lấy tiền đầu tư hạ tầng, đường xá, bệnh viện.
thị trường chứng khoán là Cơ hội đầu tư và tích lũy cho cá nhân
- Người dân thay vì chỉ gửi tiết kiệm vào ngân hàng giữ hộ (cuối tháng lấy lãi), nay ta có thêm lựa chọn đầu tư để gia tăng tài sản. Tiền đẻ ra tiền
- Ai cũng có thể trở thành “nhà đầu tư” dù chỉ bắt đầu với vài triệu đồng. Nghe có vẻ đa cấp quá không anh em?
Chứng khoán Là Thước đo sức khỏe của nền kinh tế
Chỉ số chứng khoán (VN-Index, VN30) thường được gọi là “nhiệt kế kinh tế”.
- Khi kinh tế tốt → doanh nghiệp lãi → cổ phiếu tăng.
- Khi kinh tế xấu → cổ phiếu đỏ sàn → phản ánh niềm tin suy giảm. (kiểu táo kinh tế bị ốm sốt)
Tăng tính minh bạch và chuyên nghiệp cho thị trường
- Doanh nghiệp niêm yết bắt buộc phải công bố báo cáo tài chính định kỳ.
- Nhà đầu tư có thông tin chính thống để đánh giá.
Tạo việc làm và phát triển ngành dịch vụ tài chính
- Nhờ chứng khoán, mới có môi giới, phân tích, quản lý quỹ, kiểm toán, luật sư tài chính…
- Đây là ngành kéo theo cả chuỗi giá trị nhân lực chất lượng cao.
Nó là Kênh điều tiết dòng tiền trong xã hội
- Thay vì để tiền “nằm im” trong két của mấy thím bán cá, thị trường chứng khoán hút vốn nhàn rỗi và phân bổ vào những nơi cần vốn.
- "Tiền trong dân còn nhiều lắm". Và Tiền được luân chuyển → nền kinh tế vận hành trơn tru hơn.
- khi giá lên thì vui như bố đẻ em bé(ta lãi chứng khoán), giá giảm thì buồn như xem phim trái tim mùa thu (ta đầu tư lỗ)
Các loại chứng khoán phổ biến mà người mới F0 cần biết
 |
| Cổ phiếu và trái phiếu – “cặp bài trùng” anh em thường nghe nhắc đến. |
Chứng khoán là khái niệm chung thôi anh em ạ, nó bao trùm nhiều loại giấy tờ có giá trị.
bây giờ chúng ta cứ tưởng tượng chứng khoán nó là cái hộp catton thùng mì hảo hảo
Bên trong “cái hộp chứng khoán” thì có 4 nhóm chính như thế này:
- Cổ phiếu: Là giấy tờ xác nhận bạn sở hữu một phần công ty. Khi bạn mua cổ phiếu, bạn trở thành cổ đông, được hưởng lợi từ lợi nhuận công ty (cổ tức) và từ việc giá cổ phiếu tăng theo thời gian. Cổ phiếu phù hợp với người muốn đầu tư dài hạn và tham gia một phần vào sự phát triển của doanh nghiệp.
- Trái phiếu: Là chứng nhận bạn cho công ty hoặc nhà nước vay tiền. Khi mua trái phiếu, bạn sẽ nhận được lãi suất cố định hoặc thả nổi theo cam kết, và nhận lại vốn gốc vào ngày đáo hạn. Trái phiếu thường ít rủi ro hơn cổ phiếu, nhưng lãi suất cũng hạn chế hơn.
- Chứng chỉ quỹ: Là hình thức bạn góp tiền vào quỹ đầu tư, và các chuyên gia quản lý quỹ sẽ đầu tư thay bạn vào cổ phiếu, trái phiếu hoặc tài sản khác. Bạn hưởng lợi nhuận từ hiệu quả đầu tư của quỹ mà không phải tự nghiên cứu hay ra quyết định từng mã riêng lẻ. (ví dụ nói vinacappital là một quỹ thì ta mơ hồ nhưng nhắc đến "shark tanh" Thái Vân Linh thì nhớ chị xinh xinh ấy từng giữ chức vụ Giám đốc Chiến lược và Vận hành của Tập đoàn VinaCapital từ năm 2017 đến 2018) đưa tiền cho chị ấy "đầu tư hộ" yên tâm
- Phái sinh: Đây là hợp đồng tài chính dựa trên giá trị của một tài sản cơ sở như cổ phiếu, chỉ số chứng khoán, lãi suất hay hàng hóa. (gọi là phái sinh chứ ko phải phát sinh nhé) cái thằng phái sinh này Không giống cổ phiếu hay trái phiếu, nó không đại diện cho quyền sở hữu tài sản thực mà là quyền và nghĩa vụ mua hoặc bán tài sản đó trong tương lai với giá đã định. Ví dụ: Hợp đồng tương lai (futures) cam kết mua bán cổ phiếu với giá hôm nay nhưng thực hiện trong vài tuần/tháng tới. Giá trị hợp đồng phái sinh luôn thay đổi theo giá tài sản cơ sở hiện tại. Vì vậy, phái sinh có thể dùng để phòng rủi ro (hedging) hoặc đầu cơ để kiếm lời nhanh, nhưng rủi ro cao, có thể mất nhiều hơn số tiền bỏ ra nếu không hiểu cơ chế.
- nói thêm về cái Phái sinh này nó giống như hợp đồng hôn nhân tương lai giữa hai gia đình: ký kèo từ lúc hai cháu còn học cấp 1, hứa hẹn 15 năm sau sẽ cưới. Nhà trai đưa sính lễ vàng tiền cơi trầu vân vân ...các thứ trước coi như giữ chỗ, nghĩ rằng chắc chắn thằng bé nhà ta không lo ế. Nhưng rủi ro là lớn lên đến tuổi 18, cô dâu có thể khác xa kỳ vọng – xấu hơn hoặc xinh hơn. lúc đó sính lễ bỏ ra hóa ra lại quá đắt, hoặc biết đâu thành món hời rẻ. nôm na thế
Cách thức hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam
Nói thì lại bảo chém gió, bảo thị trường chứng khoán phức tạp thì cũng đúng, nó lằng nhằng nó dây dưa, nó bùng nhùng như dây cáp viễn thông bu trên cột điện. nhưng thật ra nhìn kỹ thì nó chẳng khác gì… cái chợ cá ngoài bến làng chài
Anh em tưởng tượng thế này
- Doanh nghiệp cần vốn → giống như mấy bà ngư dân mang cá, tôm, mực ra chợ. Họ cần tiền để mua lưới, mua thuyền, mở rộng làm ăn, thế là đem “hàng” ra rao bán. Ở đây, “hàng” chính là cổ phiếu hay trái phiếu.
- Nhà đầu tư có vốn → chẳng khác gì anh em nội trợ xách giỏ ra chợ. Có tiền trong túi, thấy cá tươi thì rút ví mua, mang về cất vô tủ đông, hy vọng mai này giá tăng thì bán lại được lời, hoặc ít nhất cũng có bữa cơm ngon. hị hị
- Sàn chứng khoán (HOSE, HNX, UPCoM) → đóng vai trò như cái chợ đầu mối. Không có chợ thì cá bán cho ai, người mua biết tìm đâu?. vậy là Nhờ có sàn, người bán và người mua gặp nhau, có luật chơi rõ ràng, có cân đo đong đếm minh bạch, tránh cảnh “cò mồi hét giá”. kiểu giá heo bị thương lái làng bắt ép dân trong vùng dịch tả lợn 2025
- Giá cổ phiếu lên xuống → y như cá sáng sớm và cá chiều muộn. Sáng sớm cá tươi rói, người tranh nhau mua, giá cao chót vót. Anh em cứ đi chợ nhiều như tôi thì biết. Đến trưa nắng chang chang, cá bắt đầu ươn, người trả giá lèo tèo, thế là giá tụt như… tài khoản thị trường ngày đỏ lửa.
- Tin tức, kết quả kinh doanh → giống như hôm nào thuyền trúng mẻ cá khủng, cá béo thơm ngon mời bạn ăn nhé, cả chợ xôn xao tranh mua. Nhưng nếu bão to biển động hoặc tàu lạ, thuyền về tay trắng, hoặc phát hiện cá có mùi, thì người ta quay lưng, giá rớt thảm hại.
Nói chém gió vui thế thôi chứ anh em ạ, chính vì vậy mà bảng điện chứng khoán cũng “xanh đỏ tím vàng” chẳng khác gì sạp cá chợ chiều. Có ngày xanh mướt như lá mùa xuân, anh em vui như “trúng số Vietlott jackpot”.
Có ngày thì đỏ như bờ môi mắm tôm giữa trưa hè, tài khoản cháy phừng phừng, buồn lắm
Nói vui thôi đấy nhé. Ai lại ví thị trường chứng khoán như cái chợ cá như tôi thì người ta cười bảo tôi xà lơ
Lợi ích khi đầu tư chứng khoán online là gì? được lợi gì mà mất chi?
 |
| Ngồi cà phê vẫn trade được – thời đại chứng khoán online rồi! vừa xem toptop vừa chơi chứng khoán online |
- nếu ai đó hỏi bạn làm nghề gì?
- Anh em cứ trả lời kiểu vầy: anh là nhà đầu tư chứng khoán cổ phiếu → Auto ngầu, người ta sẽ nhìn mình với một ánh mắt khác (kiểu thán phục +dè chừng😅) → gái xinh lác mắt rụng trứng 😅.
- Một nghề rất sang, rất doanh nhân thời đại 4.0 (không tin, không nghe, không nói, không biêt)
1. Đi buffet chứng khoán
Đầu tư chẳng khác gì anh em đi ăn buffet. Bỏ tiền một lần, xách đĩa chạy vòng quanh, món nào cũng có: gà rán, sushi, hải sản, chè khúc bạch.
Cổ phiếu cũng thế, ngành nào cũng có: ngân hàng, thép, bất động sản, chứng khoán.
Ăn buffet càng nhiều món ngon thì càng sướng
đầu tư cũng vậy: chọn đúng mã ngon thì lãi “ngon như trúng Vietlott”.
2. Doanh nghiệp huy động vốn như mở quán karaoke ở làng
- Doanh nghiệp cần tiền, gọi vốn từ nhà đầu tư chẳng khác gì mở quán karaoke ở phố huyện
- ông thì góp bộ loa JBL chất bass nặng như đấm vào tai
- bà thì góp micro mua trên tóp tóp thảo dư hát hay như ca sỹ
- thằng bạn góp đèn chớp nhấp nháy xanh đỏ tím vàng. mua 150k một vỉ dài 50 m mua của con bà tân vlog
Thế là quán ô-kê làng sáng đèn từ chiều tới khuya, khách kéo tới đông như hội
Doanh nghiệp cũng vậy, có vốn thì mua thêm máy móc, mở rộng nhà xưởng, kéo lợi nhuận về.
Ai nắm cổ phiếu góp phần cũng được chia phần lợi nhuận
3.Nhà đầu tư “hốt bạc”
Nếu biết chọn bài tủ kiểu sơn tùng mtp cơn mưa ngang qua, đúng tông, đầu tư chứng khoán có thể biến bạn thành “ca sĩ phòng trà” thành “idol sân khấu lớn”. Một cú mua trúng mã tăng trưởng, tài khoản nhảy số từng ngày, cảm giác “vui như tết độc lập 2.9 được xem diễu binh”.
4. Kinh tế lưu thông
Chứng khoán hoạt động trơn tru giúp tiền xoay vòng như… quán nhậu lúc nào cũng full bàn. Người bỏ vốn, người làm ăn, người tiêu xài – ai cũng hưởng lợi. cả làng vui vẻ văn nghệ quần chúng, năm nay được mùa thóc lúa, được phát tiền lì xì ngày lễ độc lập ở nhà văn hóa
Nền kinh tế từ đó cứ thế đi lên như diều gặp gió “mượt như nhung lụa"
Rủi ro khi đầu tư chứng khoán, đời cho không ai cái gì đâu
Thầy "Tiến bịp" bảo là Ngon ăn thì đồng nghĩa với rủi do lớn
chứng khoán mà cứ như Xem đá gà, tưởng thắng ai ngờ gục sớm
Đầu tư chứng khoán đôi khi như cá cược đá gà ở làng lúc hội xuân. Mình tin 100% con gà mình nuôi khỏe, chân to, cựa nhọn hoắt, nhưng mới vào trận đã thua.
Kết quả: mất trắng. Cổ phiếu cũng vậy, nhìn chart (biểu đồ) đẹp, báo cáo tài chính nghe kêu như ve mùa hè, nhưng tin xấu ập tới thì rơi sàn " sàn đỏ như hoa phượng mùa thi”.
Tâm lý đám đông: cả làng hô “cổ phiếu thơm”
Hễ có tin đồn trên toptop là cả làng, cả xóm ùa vào mua. Người ta hô “cổ phiếu này quốc dân”, “chuẩn không phải chỉnh”. không có việc gì cũng chơi, kiểu mua đi cho vui, mua đi cho bằng bạn bằng bè.
giống kiểu rủ nhau bán thóc cho hợp tác rồi cầm tiền ra phố huyện đổi chưa được 1 chỉ vàng về đeo tai cho sướng
Nhưng cuối cùng thì sao? Người cuối cùng giống như ôm… sầu riêng được mùa mất giá, được giá mất mừa
vàng 2025 biến động dữ lắm, giữ thóc thay cất vàng đây anh em? còm men cho tôi biết với nhé
Margin – vay tiền cưới vợ
Chơi margin (thuật ngữ trong chứng khoán) cũng như mượn tiền cả họ hàng để cưới vợ. Nếu cưới được hoa hậu thì cả xóm khen, nở mày nở mặt.
Nhưng nếu đến ngày cưới mà cô dâu bùng kèo thì xác định gánh nợ tới già, mặt xị như bát nước mắm thiu.
Margin giúp ăn dày, nhưng cũng đủ để cháy tài khoản “đỏ như hoa phượng giữa trưa hè”.
Tin tức bất ngờ
Đang yên đang lành, tự dưng doanh nghiệp bị thanh tra vệ sinh an toàn thực phẩm, thanh tra hàng giả như kiểu đầu năm 2025, doanh nghiệp báo cáo lỗ, hay sếp tập đoàn bị bắt. (vì đi hát ô kê thoát y với mèo chân dài)
Chứng khoán lúc đó y như đang nhậu say mà công an phường ập vô: anh em chạy không kịp, đồ ăn đồ uống bò húc xúc xích lạp xưởng bỏ lại té le chạy hết, chỉ còn cái ví mỏng dính như durex jean. 😆
👉 Tóm lại: đầu tư chứng khoán giống như đi chợ, đi ăn buffet, đi đá gà hay cưới vợ – vui thì vui thật, nhưng lắm trò rủi ro. Muốn thắng thì phải tỉnh táo, phải biết chọn món, chọn thời điểm, và quan trọng nhất: đừng bao giờ để lòng tham dắt mũi.
bây giờ tôi cho anh em 2 lựa chọn. hỏi thật anh em có muốn mở một tài khoản chứng khoán để chơi cho vui làm quen hay không?
- nếu không thì dừng lại, mai cầm tiền giửi ngân hàng, cuối tháng nhận lãi
- nếu có thì kéo xuống đọc tiếp nhé!
Hướng dẫn mở tài khoản và giao dịch chứng khoán cho F0
Người làng bảo tôi có tài. Nhưng mà tài xỉu. Riêng cái khoản mở tài khoản thì...
 |
| F0 bắt đầu sự nghiệp bằng việc mở tài khoản – bước đầu tiên để nhập cuộc chơi |
Chọn công ty chứng khoán (CTCK)
Giống như chọn chỗ gửi xe ngoài chợ: phải tìm bãi uy tín, phí gửi vừa phải, bảo vệ hẳn hoi không là mất xe
CTCK cũng thế, chọn mấy công ty lớn, đẹp trai uy tín, phí giao dịch hợp lý, có app xịn mượt như Zalo VNeID thì giao dịch mới ngon lành cành đào
Mở tài khoản chứng khoán cho cá nhân tôi
Dễ như đăng ký Facebook, chỉ cần CMND/CCCD là xong. Giờ thì online một chạm, khỏi cần chạy ra quầy.
Nhưng nếu thích gặp “môi giới chân dài” thì có thể ghé trực tiếp cho nó tình cảm. Tâm sự mỏng
mở app ngân hàng của anh em ra cũng có chỗ đăng ký đó
Nạp tiền vào tài khoản chứng khoán
Muốn chơi thì phải nạp tiền mới chơi được, (không chơi chịu, không chơi thử)
Đây mới là khúc đau tim: tiền thật, máu thịt thật.
Nạp qua ngân hàng liên kết, nhanh như chuyển tiền mời bạn đi nhậu.
Nhưng nhớ: chỉ nạp số tiền mà mình sẵn sàng… nhìn nó bay nóc mà vẫn ngủ ngon.
Đặt lệnh mua/bán
Làm trên app, website, hoặc nhờ môi giới chân dài nó “gõ lệnh hộ”. Cảm giác bấm nút MUA lần đầu nó run run như tỏ tình với crush, không biết kết quả ra sao.
Bán cổ phiếu thì lại giống như kiểu chia tay người yêu: có người dứt khoát, có người lưu luyến.
Kết hay là bỏ. Yêu hay chia tay
Theo dõi bảng điện, nhưng không phải nhân viên evn, không soi chỉ số công tơ😅
 |
| Bảng điện chứng khoán – nơi anh em F0 ngồi hóng từng nhịp xanh đỏ. |
Phải bình tĩnh như thiền sư hạnh đầu đà, ngồi núi cao, ngó con sóng nhấp nhô mà vẫn thở đều.
Đừng vì vài nhịp đỏ mà quăng hết hàng, cũng đừng vì xanh mấy phiên mà nghĩ mình thành Warren Buffett
Đọc blog chém gió thường xuyên để cập nhật tin tức tài chính chứng khoán cổ phiếu, không đi cùng nhau những ngày mưa, thì đừng tìm nhau lúc trời nắng. Mai sau giàu rồi đừng quên tôi đấy anh em nhé 😅
Lời khuyên cho F0 chơi chứng khoán:
Bước đầu chỉ nên học chơi cho vui, bỏ ít tiền gọi là “học phí”.
Đừng tất tay (All-in) ngay từ đầu, đừng chơi khô máu, đừng chơi khát nước như thế kẻo đang cười toe toét hôm nay, mai lại buồn như nhà mất sổ gạo.
Chứng khoán là đường dài, không phải xổ số kiến thiết. Bạn là doanh nhân chứ không phải là con bạc "bốc bát họ" bên cam...
Phải nâng tầm giá trị công việc của mình lên nó mới đẳng cấp
chứng khoán mà, cổ phiếu mà, tài chính là thế. nơi nhân tài mới là yếu tố chính quyết định thành công
Ai muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đồng hành cùng nhau
đoạn này giống một tựa game nào đó bọn trẻ thường hay chơi. ( liên quân chăng?)
Nghe chứng khoán chém gió cho nó sang cái mồm vậy thôi chứ thực ra chỉ là trò tung hứng với mấy quả " chứng" xanh đỏ trên bảng điện.
Anh em cẩn thận kẻo tung hứng quá tay rơi "bể chứng " thì buồn đấy nhé
tôi muốn viêt thêm nhiều hơn nhưng chỉ nhiêu đó thôi mà day dứt quá. Nó cứ day dứt như những lời thơ Thâm Tâm viết trong một buổi trời chưa mùa thu tươi lắm thay
Hóa ra ở đời này Người ta thường nói nhiều về những chủ đề mà họ không biết, và tôi là một trong những số đó.
Thực ra thì tôi chỉ chém gió xà lơ vậy thôi chứ tôi có biết gì đâu, nếu đúng thì chia sẻ bài viết này cho bạn bè coi như là chi kỷ.
Nếu sai thì anh em bỏ qua nhé vì tôi cũng chỉ là thằng viết blog chém gió mà thôi 😅
